Szukanie kluczy

Długo sądziłam, że lektura szkolna Łysek z pokładu Idy to najwybitniejsze dzieło Gustawa Morcinka, pisarza zapomnianego i zaniedbanego przez oficjalną historię literatury. Dopiero kiedy weszłam w relację mistrz uczeń i moim tutorem została Profesor Krystyna Heska-Kwaśniewicz, nastąpiło olśnienie duchowo-intelektualne oraz otwarcie się na twórczość autora Zagubionych kluczy.
Okoliczności życiowe skłoniły mnie do intensywnego kontaktu z literaturą Morcinka. Przekonałam się, że jego dorobek może być interesujący, a przede wszystkim bardzo bogaty. Zapragnęłam więc odrobić zaległości w lekturze. Przeczytałam książki, które mną wstrząsnęły i okazały się poruszające. Zdecydowałam się jednak przyjrzeć bliżej nie całemu pisarstwu Morcinka, ale jedynie jego części, w znacznej mierze ograniczonej perspektywą poobozową. Używam przymiotnika poobozowy w odniesieniu do literatury Morcinka, która powstała tuż po doświadczeniach z Dachau i na długo po nich, aby zasugerować czytelnikowi, że pisarstwo autora Wyrąbanego chodnika zostało naznaczone, inaczej niż na ogół się sądzi, nie tylko przez Śląsk. Zostało zwęglone przede wszystkim przez obozy. W moim odczuciu nie dokonały one jednak w języku tego pisarstwa ani w jego warstwie myślowej całkowitego spustoszenia. Na odwrót Morcinek dzięki swojej niezłomnej wierze i nieledwie franciszkańskiej postawie wielu bohaterów zachował wiarę w Boga i człowieka. (...)