Listy Napoleona i Józefiny

Listy cesarza Napoleona do ukochanej żony pozwalają poznać mało znaną naturę boga wojny: czułą, opiekuńczą, wrażliwą, empatyczną, pełną namiętności i ekscytacji kobiecością. Listy nacechowane są bogatą gamą uczuć: od tkliwości, przez zazdrość i niepokój, aż po namiętność i miłość. Wystarczy krótka przerwa w otrzymywaniu odpowiedzi od ukochanej, aby konsul czuł się zaniepokojony. Wobec żony występuje w kilku rolach: czułego męża, kochanka, przyjaciela. W listach wiele miejsca cesarz poświęca zdrowiu swojemu i ukochanej, ale też często zdaje Józefinie relacje z codziennych poczynań i działań wojennych. Ukochana jest dla niego oazą i wytchnieniem, przenosi go z pól bitewnych do świata bliskości i prywatności. Listy potwierdzają znaną prawdę, że to miłość jest najważniejsza, a poczucie, że jest się kochanym stanowi nieocenione źródło szczęścia.
Zbigniew Lew-Starowicz